Rozmowy z członkami rodziny o przodkach

O tym jak w genealogii ważna jest rozmowa z członkami rodziny, prędzej czy później przekonuje się każdy, kto zacznie interesować się historią swojej rodziny. Rozmowa ze starszymi osobami na temat genealogii może być fascynująca i wartościowa. Dzięki pozyskanym informacjom historia naszych przodków jest ciekawsza, a to sprawia, że poza suchymi datami możemy ją ubarwić i ciekawie opisać – np. w formie drukowanego tekstu.

Moje doświadczenia

  • Pierwsze doświadczenia w rozmowach o historii zacząłem zbierać w 2008 roku. Obecnie posiadam na swoim koncie ponad 530 rozmów z około 340 osobami (jeśli chodzi o badania nad historią moich rodzinnych stron) oraz ponad 80 rozmów z ponad 65 osobami (genealogia moich przodków).
  • W 2010 r. miałem przyjemność po raz pierwszy podpatrzeć, jak w profesjonalny sposób prowadzić takie rozmowy – przy współpracy z jednym z członków Ośrodka KARTA z Warszawy, którzy w Chrzelicach w województwie Opolskim, przeprowadzli rozmowy z mieszkańcami tej miejscowości (łącznie 12 osób w wieku od 66 do 87 lat). Po zakończeniu projektu odsłuchiwałem i sporządzałem szczegółowe stenogramy z wszystkich nagrań.
  • W 2012 r. byłem koordynatorem projektu „Multimedialna Kronika Opolszczyzny”, w ramach którego, przy współpracy z Instytutem Historii Uniwersytetu Opolskiego, nadzorowałem prace studentów tegoż instytutu. Tematyka projektu obejmowała m.in.: historię administracji w powiecie krapkowickim, kwestie świadczeń socjalnych dla wdów śląskich, żeglugę odrzańską, okres II wojny światowej, czy też relacje autochtonów z ludnością napływową.
  • W 2013 r. koordynowałem drugą edycję tego samego projektu. Tematami przewodnimi były: Armia Krajowa, Kresy Wschodnie, deportacje ludności polskiej na Śląsk, przesiedlenia po II wojnie światowej oraz ewangeliccy mieszkańcy okolic Byczyny.
  • W tym samym roku uczestniczyłem w jednodniowym warsztacie pn. „Digitalizacja historii mówionej”, który prowadzony był przez członków Ośrodka KARTA.

Zdobyta wtedy wiedza i zdobywane przez kolejne lata doświadczenie, procentują do dziś. Praktyka pokazuje, że rozmowy ze świadkami historii często przybliżają nas szybciej do rozwikłania jakiejś zagadki, niż przeglądanie dokumentów, archiwaliów, ksiąg kościelnych itd. Często zdarza się, że w rodzinie żyje ktoś, kogo można określić ostatnim żyjącym świadkiem, który może opowiedzieć o losach swoich, jak i swojej rodziny.

Przygotowania do rozmowy

Do każdej rozmowy przygotowuję się indywidualnie. Preferuję rozmowy w cztery oczy, choć nie zawsze jest to możliwe. W takim przypadku z pomocą przychodzą nam współczesne zdobycza technologii: telefon, Messenger, WhatsApp itd. W rozmowie skupiam się na konkretnych tematach, które są ważne do przeprowadzanych poszukiwań genealogicznych. Jeśli to możliwe, rozmowa jest nagrywana, dzięki czemu nie muszę sporządzać na szybko notatek i w pełni mogę się skupić na rozmawie. Ponadto rozmowa nagrywana jest cenną pamiątką dla członków rodziny, w przypadku śmierci rozmówcy.

Jeśli rozpoczynasz przygodę z genealogią i nie wiesz, jak przygotować się do takiej rozmowy, skontaktuj się ze mną. Jestem w stanie przeprowadzić rozmowę w języku polskim i niemieckim. Praktycznie z każdym i na każdy temat.